Aan het eind van deze blog volgt nieuws van kosmische omvang.
President Trump heeft dinsdag gratie verleend aan Susan B. Anthony. Zij streed voor het kiesrecht voor vrouwen, bracht in 1872 illegaal een stem uit voor de presidentsverkiezingen, werd gearresteerd en kreeg een boete van 100 dollar. Ze weigerde te betalen, maar hoefde niet de cel in. Die straf is nu kwijtgescholden. Anthony is al overleden in 1906.
Mooie actie van Trump. Of toch niet? Kan je eigenlijk een straf kwijtschelden voor iemand die er niet meer is en er dus ook niks meer aan heeft? Kan je over andermens graf heen regeren? Trump doet het, maar dat zegt niks: die denkt dat hij alles kan.
Tja, hoe ver kun je teruggaan in de tijd? In 2004 kozen we de grootste Nederlander. Anne Frank werd kandidaat gesteld, maar die bleek geen Nederlander te zijn (ze was een Duitse vluchtelinge, namelijk, moet u weten). Toen is serieus voorgesteld om haar postuum Nederlander te maken, zodat ze mee kon doen.
En dan Jeanne d’Arc, de jonge vrouw die in de Honderdjarige Oorlog de Fransen aanvoerde in de strijd tegen de Engelsen. Zij beweerde dat ze de opdrachten van drie heiligen uitvoerde, en dat kon ze ook weten, want die heiligen praatten heel duidelijk tegen haar. Zij werd in 1431 door een kerkelijke rechtbank ter dood veroordeeld wegens ketterij en op de brandstapel verbrand. Dat vonnis werd 25 jaar later teruggedraaid, maar er was niemand beschikbaar die haar asresten uit de dood kon opwekken.
Het kan nog gekker. De kerk van de Mormomen (de Kerk van de Heiligen der Laatste Dagen) doopt overleden personen, zodat hun zieleheil gewaarborgd is. Onder hen de Oranjes, Mahatma Gandhi en, jawel, Anne Frank. Wat moet iedereen toch met haar? Correctie, dit was niet het officiële beleid van de kerk, het waren wilde Mormonen. Het was een Mormonale afwijking.
Het voelt allemaal erg ongemakkelijk aan. Is de Griekse president eindelijk bereid om het doodvonnis van Socrates (Athene, 399 voor Christus) terug te draaien? “Laat de doden de doden begraven”, zei een Jood die na zijn doodvonnis werd gebombardeerd tot de stichter van een nieuwe kerk – en die ook nog steeds geen gratie heeft gekregen trouwens.
Misschien is het beter om het verleden maar te laten rusten en ons op de toekomst te richten. Het kan zeker zinnig zijn om te praten over het neerhalen van standbeelden. Dat kan een goeie manier zijn om kritisch na te denken over het verleden. Maar het lijkt me toch een stuk eenvoudiger om geen nieuwe standbeelden op te richten.
Nu die onthulling. Ik heb gisteravond in een plechtige maar sobere ceremonie de stichter van de Kerk van de Heiligen der Laatste Dagen, Joseph Smith (1805-1844), ontdoopt. Hij is geen lid meer van zijn eigen kerk.